Số bài gởi : 515Điểm : 1165Thanked : 34Sinh nhật : 31/10/1990Ngày tham gia : 07/04/2011Tuổi : 33Đến từ : đâu?Humor : Người bí ẩn ....
Số bài gởi : 515Điểm : 1165Thanked : 34Sinh nhật : 31/10/1990Ngày tham gia : 07/04/2011Tuổi : 33Đến từ : đâu?Humor : Người bí ẩn ....
Thành Viên- ai-zay-
Hiện đang:
Số bài gởi : 515
Điểm : 1165
Thanked : 34
Sinh nhật : 31/10/1990
Ngày tham gia : 07/04/2011
Tuổi : 33
Đến từ : đâu?
Humor : Người bí ẩn ....
Tiêu đề: Vài nét về Đàn Bầu
Đàn bầu xuất phát từ dân gian, nên ít được nhắc đến trong sách sử. Phải đợi tới thời Vua Thành Thái, đàn bầu mới được thay thế đàn tam trong ngũ tuyệt tranh-tỳ-nhị-nguyệt và bầu. Tuy vậy, trong sách Kiến Văn Tiểu Lục, Lê Quí Đôn có ghi lại rằng sứ nhà Nguyên khi sang nước Việt có nói đã thấy cây đàn một dây tại nước Việt.
Nói về cây đàn một dây, thì không phải chỉ nước ta mới có. Theo tài liệu của GS Trần Văn Khê, thì tại Châu Á, có nhiều cây đàn một dây:
Trung Quốc có đàn Yi xian qin 一絃琴(Nhất huyền cầm) hay Du xian qin 獨絃琴(Độc huyền cầm) có dây tơ, gảy bằng các ngón tay mặt, tay trái chặn dây tại nhiều chỗ. Độ cao của các âm tùy theo sự dài ngắn của sợi dây được chặn ở tay trái.
Nhật Bản có đàn Ichigenkin 一絃琴, nhất huyền cầm, cũng một dây tơ (xem hình phía dưới), mà tay gảy bằng móng đeo vào mấy ngón tay của tay mặt, tay trái cầm một miếng ngà chặn dây và vuốt trên dây. Campuchia có đàn Sadev, một dây căng trên cần đàn giữa hai trục. Cần đàn có một bầu gắn vào một đầu của đàn, bầu áp vào người. Gảy đàn bằng ngón tay áp út của tay mặt, tay trái nhấn trên dây ở nhiều điểm khác nhau.
Ấn Độ có đàn Gopi Yantra ,gồm một dây căng giữa, một đầu tre và một miếng da có hai thanh tre cặp hai bên. Tay mặt gảy dây, tay trái bóp hai thanh tre làm cho mặt da chùng, thẳng,phát ra những âm thanh có độ cao khác nhau. Độ cao nhất là khi mặt da để thẳng. Chủ yếu phụ họa theo những bài ca hành khất Ấn Độ.
Châu Phi có rất nhiều đàn một dây có cung kéo, cung không có bả cung (mèche) mà bằng một cành cây rừng trụi lá có thoa chất làm cho thân ráp để cọ vào dây.
Cổ Hy Lạp có đàn một dây, không dùng để đàn mà để làm tiêu chuẩn định thang âm (Pythagore).
Ngay tại Việt Nam chúng ta cũng có cái trống quân 1 dây.
Qua những đàn một dây kể trên, chúng ta nhận thấy rằng nghệ sĩ đều tạo âm thanh bằng cách thay đổi độ căng-chùng hoặc dài ngắn của sợi dây, mà không dùng kỹ thuật tạo âm bồi như của đàn bầu, vì thế chúng ta có thể khẳng định rằng đàn bầu chính là nhạc khí độc đáo của dân tộc ta.
Mô tả đàn bầu:
[b[/b]
Đàn bầu là loại đàn hình hộp chữ nhật, một đầu to, một đầu nhỏ , thường dài khoảng 110cm, bề ngang khoảng 12,5cm, đầu nhỏ khoảng 9,5cm, cao khoảng 10,5cm. Mặt đàn và đáy đàn bằng gỗ ngô đồng, hoặc gỗ thông hay gỗ tùng. Mặt đàn hơi cong lên một chút, đáy đàn phẳng có một lỗ nhỏ để treo đàn, một hình chữ nhật ở giữa để cầm đàn,và một khoảng trống để cột dây đàn. Thành đàn bằng gỗ cứng như cẩm lai, hoặc mun ,để cho chắc chắn và có thể khảm ốc. Trên thành đàn phía tay mặt người gảy đàn có một miếng xương hoặc kim loại nhỏ gọi là ngựa đàn, qua ngựa đàn, sợi dây thép dầy khoảng 40mm được luồn xuống và cột vào cái trục xuyên qua thành đàn gọi là cái trục lên dây đàn, trục này đẹp vì nó được dấu phía sau thành đàn, nhưng rất dễ tuột dây, vì vậy ngày nay người ta dùng khóa sắt cho chắc chắn hơn. Về phía tay trái người đàn, có một cần dây còn gọi là vòi đàn ,trên đó gắn nửa trái bầu khô hoặc một bầu tiện bằng gỗ, một đầu dây đàn cột vào cần khoảng giữa bầu đàn. Ngoài ra, để tăng âm lượng tiếng đàn, người ta lắp mobin điện vào dưới mặt đàn, đồng thời khoét một lỗ cắm zắc dẫn tín hiệu rung của dây vào bộ phận tăng âm. Chính vì dùng điện nên dây đàn phải dùng dây bằng thép thay vì bằng inox.
>>>Thân đàn:
Ngày trước không dùng điện nên thân đàn to mặt đàn mỏng, khóa đàn bằng gỗ, ngày nay xử dụng mobine nên đàn thường nhỏ hơn, khóa đàn bằng sắt, gắn mobine trong đàn, khoét lỗ cắm zắc, và điểm táo bạo nhất mà không một nhạc khí nào dám làm, đó là cưa đôi đàn ra, xếp lại cho gọn,khi nào sử dụng thì kéo thẳng ra.
>>>Hộp đàn:
Ngoài cái hộp thông thường dể đựng đàn, còn có loại hộp vừa để đựng đàn, vừa để làm bàn, rất tiện lợi và gọn gàng. Như chúng ta đã biết, đàn bầu luôn phải căng và chùng dây, vì vậy rất cần phải có hai chỗ chặn hai đầu cho đàn khỏi bị xê dịch.
>>>Que đàn:
Ngày xưa que đàn dài khoảng 10cm, nay có que ngắn khoảng 4cm. Que thường được chuốt bằng tre, giang, nay có thêm bằng gỗ,gỗdừa, hoặc bằng sừng trâu, nhưng sừng trâu dở nhất vì nó quá trơn.
Theo nhạc sĩ Bùi Lẫm, thì vào thập kỷ 60, nghệ sĩ Mạnh Thắng là người sáng chế ra lối que gẩy ngắn, ông cũng là người đã cải tiến đưa phần khuếch đại âm thanh vào đàn bầu, và ông cũng là người đầu tiên đưa đàn bầu đi trình diễn quốc tế, mang giải thưởng cao quí cho Việt Nam.Sau đó thì cũng với que gẩy ngắn này, nghệ sĩ ưu tú Đức Nhuận đã phát minh ra lối kỹ thuật vê trên 1 dây đánh bồi âm trên bồi âm.
Đàn bầu và sự biến đổi của nó:
Cần đàn thay vì bằng tre thì nay bằng sừng trâu để cho mềm dễ kéo hơn. Bầu đàn thay vì bằng vỏ bầu khô, người ta dùng sừng trâu, hoặc thông dụng nhất là tiện bằng gỗ để có thể khảm ốc được.
Vài nét về Đàn Bầu
Trang 1 trong tổng số 1 trang
Bài viết mới cùng chuyên mục
Bài viết liên quan
*Không dùng những ngôn từ thiếu lịch sự.** Bài viết sưu tầm nên ghi rõ nguồn.** Tránh spam nhảm không liên quan đến chủ đề.*Yêu cầu viết tiếng Việt có dấu.